Has’am’lı kadın hadisidir. Abdullah b. Abbas radıyallahu anhuma’dan: “el-Fadl b. Abbas Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem’in bineğinin arkasında idi. Has’am kabilesinden bir kadın gelip fetva sordu. El-Fadl ile kadın birbirlerine bakmaya başladılar. Bunun üzerine Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem Fadl’ın yüzünü diğer tarafa çevirdi.”[1]
El-Aynî şöyle dedi: “Burada kadının bakmaktan
yasaklandığı nakledilmemiştir.”[2]
Cevaplar
1- Nebi sallallahu
aleyhi ve sellem Fadl’ın bakışına mani olmakla yetinmiştir. Zira buradan
kadının bakmasının yasaklandığı da anlaşılır. Çünkü iki bakışın hükmü de
birdir.
Asıl olan budur.
Allah Teâla şöyle buyurmuştur: “Mü'min erkeklere söyle de, gözlerini harama
bakmaktan sakınsınlar, bu, onlar için daha temizdir” (Nur 30)
“Mü'min kadınlara da söyle: Onlar da gözlerini haramdan sakınsınlar ve
İffetlerini (zinadan) korusunlar.” (Nur 31)
2- Kadına bunun
emredilmesine gerek yoktu. Çünkü bakışını sakınmıştır. Nitekim Fadl radıyallahu
anh, yaptığından dolayı uyarılınca kadın da bakışını sakındı. Hadisin diğer
lafzında, Fadl’ın ve kadının hakkında fitneden korkulmasının zikredilmesi buna
delalet etmektedir.
Abdullah b. Abbas
radıyallahu anhuma’dan:
…وَلَوَى عُنُقَ الفَضْلِ، فَقَالَ
العَبَّاسُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، لِمَ لَوَيْتَ عُنُقَ ابْنِ عَمِّكَ؟ قَالَ:
«رَأَيْتُ شَابًّا وَشَابَّةً فَلَمْ آمَنِ الشَّيْطَانَ عَلَيْهِمَا»
“Nebi sallallahu
aleyhi ve sellem Fadl’ın boynunu Has’am’lı kadına bakmaktan çevirdi. El-Abbas
radıyallahu anh:
“Ey Allah’ın
rasulü! Amcanın oğlunun boynunu neden çevirdin?” diye sordu. Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Genç bir erkekle genç bir kadın gördüm ve her ikisi hakkında şeytandan
emin olamadım.”[3]
3- Nebi sallallahu
aleyhi ve sellem ilk anda Fadl’ın yüzünü çevirdi ve kadının bakacağı bir şey
kalmadı.
Nevevî rahimehullah
şöyle demiştir: Fadl’ın yüzünün kadından çevrilmesinde fitnenin her ikisinden
de uzaklaştırılmasına delil vardır.[4]
Ahmed’in
rivayetinde: Nebi sallallahu aleyhi ve sellem’in:
رَأَيْتُ شَابًّا وَشَابَّةً فَخِفْتُ
الشَّيْطَانَ عَلَيْهِمَا
“Genç bir erkekle genç bir kadın gördüm, ikisi hakkında şeytandan korktum”[5]
buyurması buna delalet etmektedir.
Yine Nevevî şöyle
der: “Bu hadiste bakışları yabancı kadınlardan sakınmaya ve kadınlarından
yabancı erkeklere bakmasından sakındırılmalarına teşvik vardır.”[6]