Kadınların erkeklere bakmasına gelince, Nevevi rahimehullah şöyle der:
“Bu yasak kadınlar hakkında daha ileridir.
Zira onun şehveti daha fazla ve aklı daha azdır. Fitneye düşmekte o daha
acelecidir.”[1]
Şeyhulislam İbn Teymiyye dedi ki: “Âlimlerin çoğunluğu kadınların yabancı
erkeklere şehvetli ya da şehvetsiz bakmasının haram olduğunu söylemişlerdir.”[2]
Ebu Said el-Hudrî
radiyallahu anh’den: Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
لَا يَنْظُرُ الرَّجُلُ إِلَى
عَوْرَةِ الرَّجُلِ، وَلَا الْمَرْأَةُ إِلَى عَوْرَةِ الْمَرْأَةِ، وَلَا يُفْضِي
الرَّجُلُ إِلَى الرَّجُلِ فِي ثَوْبٍ وَاحِدٍ، وَلَا تُفْضِي الْمَرْأَةُ إِلَى
الْمَرْأَةِ فِي الثَّوْبِ الْوَاحِدِ
“Erkek, erkeğin avretine bakmasın. Kadın da kadının avretine bakmasın.
Erkek, başka bir erkekle aynı örtü altına girmesin. Kadın da başka bir kadınla
aynı örtü altına girmesin.”[3]
Abdullah b. Mes’ud radıyallahu anh’den:
“Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki:
إِنَّ
النَّظْرَةَ سَهْمٌ مِنْ سِهَامِ إِبْلِيسَ مَسْمُومٌ، مَنْ تَرَكَهَا مَخَافَتِي
أَبْدَلْتُهُ إِيمَانًا يَجِدُ حَلاوَتَهُ فِي قَلْبِهِ
“Şüphesiz bakış şeytanın zehirli
oklarından bir oktur. Kim bu bakışı benim korkumdan dolayı terk ederse onun
yerine tadını kalbinde hissedeceği iman veririm.”[4]
Bakış, Nebi sallallahu aleyhi ve sellem’in
haber verdiği gibi kalbe isabet edip yaralayan ve düşüncelere daldıran zehirli
bir oktur. Kalbe şehvet düşürmese dahi sevgi ve pişmanlıkla isabet eder.
Bakış tehlikelerin kapısı olduğundan bu kapı
kilitlenmelidir. Allah Azze ve Celle şöyle buyurmuştur:
وَقُلْ
لِلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَيَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ
“Mümin hanımlara söyle gözlerini
sakınsınlar, iffetlerini korusunlar” (Nur 31)
Bu ayet kadının
erkeklere bakmasını mutlak olarak yasaklamaktadır.
İbn Cerir et-Taberi rahimehullah ayete şöyle
mana vermiştir: “Ey Muhammed! Ümmetinden mümin hanımlara söyle gözlerini
Allah’ın sizlere bakmaktan yasakladığı ve hoşlanmadığı bakışlardan sakınsınlar[5]
İbn Abbas
radıyallahu anhuma şöyle dedi:
يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ عَنْ شَهَوَاتِهِنَّ فِيْمَا
يَكْرَهُ الله
“Allah’ın hoşlanmadığı
şehvetlerinden gözlerini sakınsınlar demektir.”[6]
Sufyan
rahimehullah: “Kendilerine helal olmayanlardan bakışlarını sakınsınlar
demektir” dedi.
İmam Şafiî
rahimehullah şöyle der: “Bu ayetten dolayı, erkeklerin kadına bakması caiz
olmadığı gibi kadının da erkeklere bakması caiz değildir.”[7]
İbn Kesir
rahimehullah şöyle der: “Allahın kendilerine haram kıldığı kocalarının
dışındakilere karşı bakışlardan sakınsınlar demektir.[8]
Yine İbn Kesir
şöyle demiştir: “Âlimlerin çoğu kadının yabancı erkeklere şehvetle ya da
şehvetsiz olarak bakmasının asıl olarak caiz olmadığı görüşündedirler.”[9]
Nevevî rahimehullah
şöyle der: “Sahih/doğru olanı; âlimlerin cumhurunun ve sahabeden birçoğunun
görüşüdür: Nur suresindeki ayetten dolayı kadının yabancı erkeğe bakması haramdır.
Nitekim erkeğin de yabancı kadına bakması haramdır. Zira fitne hususunda her
ikisi müşterektir. Erkeğin kadın sebebiyle fitneye düşmesinden korkulduğu gibi,
kadının da erkekler sebebiyle fitneye düşmesinden korkulur.”[10]
Yine şöyle
demiştir: “Bakış ancak fitne korkusundan dolayı yasaklanmıştır.”[11]
Allah Teâlâ
şöyle buyurmuştur:
وَإِذَا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتَاعاً فَاسْأَلُوهُنَّ مِن
وَرَاء حِجَابٍ ذَلِكُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِكُمْ وَقُلُوبِهِنَّ
“Peygamberin
eşlerinden bir şey istediğiniz zaman, örtü arkasından isteyin; bu hem sizin
kalpleriniz ve hem de onların kalpleri için daha temizdir.” (Ahzab 53)
Kaide: Hüküm,
varlığına veya yokluğuna göre ilettin etrafında döner.
İbn Teymiyye
rahimehullah şöyle demiştir: “Şehvet söz konusu olmasa dahi bakış fitne kaynağıdır.
Fitneye sebep olan her şeyde asıl onun caiz olmamasıdır.”[12]
Yine şöyle
demiştir: Kim bakışını tekrar ve devam ettirirse ve “Ben şehvetle bakmıyorum”
derse yalan söylemiştir. Zira bakıştan dolayı mutlaka kalbinde lezzet oluşur.
Ama aniden bakışa gelince, gözünü hemen çevirdiği takdirde affolunur.
Nevevî rahimehullah
şöyle demiştir: “Bakışı engelleyen şey fitne korkusudur. Şüphesiz fitne (kadın
ile erkek arasında) müşterektir. Erkeğin fitneye düşmesinden korkulduğu gibi
kadın hakkında da fitneye düşmesinden korkulur”[13] İşte delilin gösterdiği
illet de budur.
İbni Abbas radıyallahu
anhuma’dan;
كَانَ الْفَضْلُ بْنُ عَبَّاسٍ رَدِيفَ
رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم-فَجَاءَتْهُ امْرَأَةٌ مِنْ خَثْعَمَ تَسْتَفْتِيهِ
فَجَعَلَ الْفَضْلُ يَنْظُرُ إِلَيْهَا وَتَنْظُرُ إِلَيْهِ فَجَعَلَ رَسُولُ اللَّهِ
-صلى الله عليه وسلم-يَصْرِفُ وَجْهَ الْفَضْلِ إِلَى الشِّقِّ الآخَرِ
"Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem kurban gününde Mina'da Fadl b. Abbas radıyallahu anhuma’yı
bineğinin arkasına almıştı. Bu esnada bir kadın fetva sormaya gelmişti. Fadl bu
kadına bakmaya başladı. Bunun üzerine Rasulullah aleyhissalatu vesselam Fadl'ın
başını başka tarafa çevirdi."[14]
Yine Abdullah b.
Abbas radıyallahu anhuma’dan:
أَنَّ
الْنَّبِي (لَوَى عُنُقَ الْفَضْلِ بْنِ عَبَاسٍ لَمَّا نَظَرَ فِي
الْخَثْعَمِيْةِ فَقَالَ الْعَبَّاسُ يَا رَسُولَ اللَّهِ لِمَ لَوَيْتَ عُنُقَ
ابْنِ عَمِّكَ قَالَ رَأَيْتُ شَابًّا وَشَابَّةً فَلَمْ آمَنْ الشَّيْطَانَ
عَلَيْهِمَا
Nebi sallallahu
aleyhi ve sellem el-Fadl b. Abbas’ın boynunu, Has’am kabilesinden olan kadına
bakmasından dolayı çevirdi. Abbas radıyallahu anh dedi ki:
“Ey Allah’ın
rasulü! Amcanın oğlunun boynunu neden çevirdin?” Buyurdu ki:
“Genç bir erkekle genç bir kadın gördüm ve ikisi hakkında şeytandan emin
olamadım.”[15]
Ahmed’in
rivayetinde: “Genç bir erkekle genç bir kadın gördüm ve
ikisi hakkında şeytandan korktum” buyurmuştur.[16]
Nevevî rahimehullah
der ki: “Burada fitnenin erkekten ve kadından uzaklaştırılmasına, gözü yabancı
kadınlardan sakınmaya ve kadınların da yabancı erkeklere bakmaktan
sakınmalarına delil vardır.”[17]
Kadının İhtiyaç Sebebiyle veya Televizyonda
Erkeklere Şehvetsiz Olarak Bakmasının Hükmü
Şeyh Abdulmuhsin el-Abbad el-Bedr, Ebu Davud şerhinde
şöyle demiştir:
“Kadının iş sebebiyle şehvetsiz olarak yabancı
erkeklere bakması, mesela bir şey satın almak için bakması uygun değildir. Zira
ona bakmaksızın da bunu yapması mümkündür. Ona bakmak zorunda değildir. Peki,
bununla Aişe radıyallahu anha’nın mescidde oynayan Habeşlilere bakmasını nasıl
cem ederiz? Malumdur ki bu uzaktan bakıştır. Ayrıca Aişe radıyallahu anha o
sırada küçüktü. Uzaktan bakmakla yakından bakmak arasında fark vardır. Yakından
bakmada bakışın sınırlanması gerekir. Zıplayan, kalkıp oturan insanları uzaktan
görmek ise böyle değildir. Çünkü görüş şekline göre hüküm değişir. Televizyonda
yayınlanan dinî programları seyretmeye gelince, televizyondan dahi olsa kadın
erkeklere bakamaz, lakin görmeden sesini dinleyebilir.”
Şeyh
İbn Cibrin’e şöyle soruldu: Kadının yabancı erkeklere bakmasının hükmü nedir?
Cevap: Kadınlara nasihatimiz, yabancı erkeklerin
suretlerini seyretmemeleridir. Kendileri için hayırlı olanı, erkekler
tarafından görülmemeleri ve onların da onları görmemeleridir. Bu ikisi arasında
kıyaslama yapılırsa pek fark yoktur. Şüphesiz kadın zayıftır ve çoğunlukla
kadının baktığı filimler ve fitneye düşürücü resimler onu etkiler, şehvetini
harekete geçirir. Böylece fitne ortaya çıkar. Bunun sebeplerinden uzaklaşmak en
selametli yoldur. Yardımcımız Allah’tır.
[1] Azimabadî, Avnu’l-Ma’bud (11/114)
[2] Mecmuu’l-Fetava (15/396)
[3]
Sahih. Muslim (338)
[4] Zayıf. Taberani (9/17), Hâkim (4/349) Kudai (293) Elbani Daife
(1065) isnadında Abdurrahman b. İshak el-Kufi el-Vasıti zayıftır. Mustafa
el-Adevi dedi ki: “İsnad olarak çürüktür. Lakin anlamı doğrudur”
[5] Taberi (18/117)
[6] Hasen. Taberî (17/255)
İbn Ebî Hâtim (14373)
[7] İbn Abdilberr, et-Temhîd (19/155)
[8] Tefsiru Kur’ani’l-Azim (3/284)
[9] Tefsiru İbn Kesir (3/284)
[10] Şerhu Sahihi Muslim (10/96)
[11] Şerhu Sahihi Muslim (10/96)
[12] Mecmuu Kutubi ve Resaili İbn Teymiyye
(15/415)
[13] Şerhu Sahihi Muslim (10/96)
[14] Sahih. Müslim (1334)
Buhari (1442, 1756) Malik (703) Şafii el-Ümm (2/97, 7/196) Ebu Hanife Müsned
(249) Ahmed (1/219, 251, 329, 346) Tayalisi (347) Darimi (1838-40) Ebu Davud
(1809) Nesai (2641, 5391) Ebu Ya'la (2384) İbn Huzeyme (3031-36) İbn Hibban
(9/301) Beyhaki (4/328)
[15] Sahih. Tirmizi (811)
Ahmed (2/36)
[16] Sahih. Ahmed (3/283)
[17] Şerhu Sahihi Muslim (8/190)